در گذشته، ساختمان ها از خشت و گِل ساخته می شدند و از تیر های چوبی برای ساختار های داخلی و پشتیبانی استفاده می کردند. این ساختمان ها معمولاً یک طبقه بودند و دیوار های خشتی قادر به تحمل وزن مواد ساختاری بودند. با گسترش شهرنشینی و نیاز به بهره برداری بهینه از فضا، ساخت آپارتمان ها و برج ها بیشتر شده است. در این مقاله، به بررسی دقیق تر اینکه مهاربند یا بادبند ساختمان چیست؟ خواهیم پرداخت تا نقش اساسی آن در بهبود عملکرد سازه ها را بررسی کنیم.
از محصولات متحدپرچ: پرچ کن
دلیل مقاوم سازی ساختمان چیست؟
به دلیل گسترش شهرنشینی، بخش عمده ای از جمعیت در شهر ها در آپارتمان ها و ساختمان های مرتفع زندگی می کنند. ایمنی و مقاومت این سازه ها به طور مستقیم به حفظ جان و سلامت شهروندان ارتباط دارد، بنابراین ضروری است که به مقاومت این ساختمان ها با توجه ویژه ای پرداخته شود.
ارتفاع ساختمان ها نقش بسیار مهمی در این ارتباط دارد. ساختمان های قدیمی که معمولاً تنها یک طبقه داشتند، کمتر تحت تأثیر باد و طوفان قرار می گرفتند و این امر باعث کاهش نیاز به مقاوم سازی آن ها می شد.
اما ساختمان های مرتفع امروزی با دارا بودن چندین طبقه، باعث افزایش خطرات ناشی از وزش باد ها و طوفان های شدید می شوند. بنابراین، مقاوم سازی این ساختمان ها به ویژه با استفاده از مهاربند به عنوان یکی از روش های اصلی مقاوم سازی، حائز اهمیت است. ارتفاع بالای ساختمان باعث افزایش نیاز به این روش های مقاوم سازی می شود تا ایمنی و پایداری سازه ها در برابر شرایط آب و هوایی سخت تضمین شود.
بیشتر بخوانید: سقف وافل چیست؟
کاربرد مهاربند در ساختمان برای مقابله با زلزله
مهاربند یکی از روش های مهم و پرکاربرد در مقاوم سازی ساختمان ها در برابر زلزله است که برای حفظ ایمنی و استحکام ساختمان ها در مواجهه با این پدیده طبیعی بسیار حائز اهمیت است. این تکنولوژی باعث تقویت سازه ها و کاهش خطرات ناشی از زلزله می شود و در زیر به برخی از کاربرد های مهاربند در ساختمان پرداخته خواهد شد:
- تقویت اتصالات سازه ای: مهاربند ها برای تقویت اتصالات بین ستون ها و تیر ها، و همچنین بین ستون ها و بتن های مسلح استفاده می شوند. این اتصالات در ساختمان های قدیمی یا غیرمقاوم تقویت می شوند تا در زمان زلزله، از جدا شدن و ضعیف شدن این نقاط جلوگیری شود.
- تقویت سازه های بتنی و فولادی: در ساختمان های موجود که از بتن مسلح یا فولاد استفاده شده است، مهاربند ها بر روی اجزای حیاتی مانند ستون ها، تیر ها و پیچش پذیر ها نصب می شوند تا استحکام سازه در برابر نیرو های زلزله افزایش یابد.
- تقویت بند های بنایی: مهاربند ها می توانند بند های بنایی را بهبود دهند و مانع حرکت نسبی بین اجزای سازه شوند که می تواند در زلزله باعث تخریب سازه شود.
- کاهش تغییر شکل های ناخواسته: مهاربند ها باعث کاهش تغییر شکل های ناخواسته در سازه می شوند که ممکن است در زلزله به وقوع بپیوندد. این کاهش تغییر شکل ها به کاهش خطرات ناشی از تخریب و آسیب به ساختمان کمک می کند.
- افزایش استحکام و ایمنی: استفاده از مهاربند ها باعث افزایش استحکام و ایمنی کلی سازه در مقابل زلزله می شود و می تواند خسارات وارده به ساختمان و احتمال از دست رفتن جان افراد را به شدت کاهش دهد.
به طور کلی، مهاربند ها به عنوان یکی از ابزار های اصلی مقاوم سازی ساختمان ها در برابر زلزله، باعث ارتقای سطح ایمنی، استحکام و پایداری سازه ها می شوند و از جمله روش های ضروری در ساختمان های ساخته شده در مناطق زلزله خیز به شمار می روند.
بیشتر بخوانید: سازه LSF چیست؟
مهاربند ها از نظر ظاهری چگونه اند؟
مهاربند یا بادبند ساختمان از لحاظ شکل ظاهری به چند دسته مهاربند مورب منفرد، k شکل، همگرا، واگرا، مهاربند ضربدری، قطری و v شکل دسته بندی می شوند. هر کدام از این انواع مهاربند ها ویژگی های منحصر به فردی دارند که در انواع مختلف ساختمانی مورد استفاده قرار می گیرند.
- مهاربند مورب منفرد
به عنوان یکی از انواع سیستم خرپا یا مثلث شناخته می شود. این نوع بادبند با نصب درون قاب ساختمان به عنوان عضو مقاومتی علیه نیرو های تنشی و جانبی طراحی شده است. -
مهاربند k شکل
معمولاً برای ایجاد انعطاف پذیری در دهانه های ساختمان استفاده می شود، اما به دلیل خطرات احتمالی در مناطق زلزله خیز، مناسب نمی باشد که ممکن است باعث خرابی ستون ها شود. - مهاربند همگرا (CBF)
در این نوع مهاربند، تمام اجزا از یک نقطه مشترک عبور می کنند و به عنوان مهاربند هم محور نیز شناخته می شود که برای تقویت سازه های بتنی و فولادی بسیار مفید است. - مهاربند واگرا
مهاربند واگرا، یا به طور دیگر برون محور، یک نوع از مهاربند ها است که در ساختمان ها برای افزایش استحکام و مقاومت در برابر نیرو های جانبی و زلزله استفاده می شود. در این نوع مهاربند، یک طرف آن به تیر متصل می شود اما طرف دیگر به ستون نمی پیوندد و از محل تلاقی تیر و ستون خارج می شود. این ساختار به ساختمان اجازه می دهد تا در زمان زلزله انعطاف پذیر باشد و از تخریب ساختمان جلوگیری کند. - مهاربند ضربدری یا X شکل
دارای ساختار مورب است و در محل تلاقی تیر و ستون قرار می گیرد تا استحکام و مقاومت سازه را در برابر نیرو های زلزله تقویت کند.
سخن پایانی
مهاربند یا بادبند ساختمان ها به عنوان اجزای حیاتی در سازه های مدرن، نقش بسیار مهمی را در افزایش ایمنی و مقاومت ساختمان ها در برابر نیرو های خارجی ایفا می کنند. این اجزا با استفاده از اتصالات محکم به اعضای اصلی سازه، مانند تیر ها و ستون ها، آن ها را بهصورت مجموعهای متصل و یکپارچه تثبیت می کنند. مهمترین وظیفه مهاربند ها، تحمل و انتقال نیرو های ناشی از زلزله و دیگر بار های خارجی است که می تواند به ساختمان وارد شود.
سوالات متداول مهاربند یا بادبند ساختمان چیست؟
- مهاربند یا بادبند ساختمان چیست؟
مهاربند یک عنصر سازه ای است که برای افزایش مقاومت و استحکام ساختمان در برابر نیرو های جانبی و زلزله به کار می رود. - چه کاربرد هایی برای مهاربند وجود دارد؟
مهاربند ها برای مقاوم سازی ساختمان ها در برابر زلزله و بار های جانبی مانند باد و ارتفاع بالا بنا ها استفاده می شوند. آن ها باعث تقویت اتصالات و جلوگیری از شکستن ستون ها و تیر ها می شوند. - چگونه مهاربند ها به مقاومت ساختمان کمک می کنند؟
مهاربند ها با جذب و انتقال نیرو های ناشی از زلزله به ساختمان، از شکستن ساختمان جلوگیری می کنند و مقاومت آن را در برابر نیرو های خارجی بهبود می بخشند.