آبکاری فلزات یکی از بهترین روش ها برای افزایش مقاومت آن ها می باشد. در این روش برای افزایش استحکام یک فلز از یک فلز دیگر کمک می گیرند. برای این کار یک لایه بسیار نازک از یک فلز را بر روی فلز اصلی و پایه قرار می دهند تا از این طریق طول عمر آن را افزایش دهند. این فرآیند با استفاده از جریان الکتریکی و در انواع مختلفی صورت می گیرد. با شناخت انواع آبکاری فلزات می توان آشنایی بیشتری با این فرآیند پیدا کنید. برای این کار از فلزات مختلفی استفاده می کنند و حتی گاهی اوقات دو و یا چند فلز را با یکدیگر ترکیب می کنند و به عنوان روکشی برای فلز پایه استفاده می کنند.
معرفی انواع آبکاری فلزات
همان طور که می دانید فلزات با گذشت زمان استحکام خود را از دست می دهند. زمانی که در معرض اکسیژن هوا قرار می گیرند، زنگ زده شده و خورده می شوند. همین امر سبب می شود تا افراد به فکر راهی برای افزایش مقاومت این فلزات هستند. یکی از بهترین روش ها برای مستحکم تر کردن آن ها، آبکاری می باشد. این فلزات به روش های مختلفی آبکاری شده و مورد استفاده قرار می گیرند. مهم ترین نمونه از انواع آبکاری فلزات عبارتند از:
- آبکاری روی
- آبکاری آهن
- آبکاری کادمیوم
- آبکاری کروم
- آبکاری نیکل
- آبکاری مس
- آبکاری نقره
- آبکاری طلا
آبکاری فورتیک یکی از مهم ترین روش ها
امروزه روش های ترکیبی متفاوتی وجود دارند که از انواع آبکاری فلزات به حساب می آیند. در این روش آبکاری و رنگ آمیزی به صورت همزمان انجام می شود. در این روش فلز را درون محلولی قرار می دهند که دانه های رنگی دارد. این محلول با پایه آب می باشد و همین امر سبب می شود تا جریان الکتریکی در محلول به حرکت در آید و به فلز برسد.
پس از شروع جریان الکتریکی، این دانه ها بر روی سطح فلز می چسبند و فرآیند آبکاری صورت می گیرد. این روش می تواند به صورت چشمگیری در افزایش استحکام فلزات موثر باشد. از این رو می توان این روش را یکی از انواع آبکاری در فلزات مختلف معرفی کرد.
روش اجرای آبکاری فلزات
پس از آن که با انواع آبکاری فلزات آشنا شدیم، حال بهتر است بدانیم که تقریبا همه نمونه های آبکاری دارای فرآیندی یکسان هستند. مهم ترین مراحلی که برای انجام این کار صورت می گیرد، عبارتند از:
- پیش تصفیه
اولین مرحله برای انجام این کار، تمیز کردن سطح می باشد. باید قبل از اجرای فرآیند، هرگونه روغن و یا گریس را از روی سطح مورد نظر تمیز کنیم. برای این کار می توانیم از پاک کننده های اسیدی مانند اسید هیدرولیک استفاده نمایید. همچنین می توان با کمک پاک کننده های قلیایی مانند کربنات و یا فسفات ها به تمیز کردن این فلزات پرداخت. بهتر است که سطحی تمیز، صاف و صیقلی فراهم کنید تا اجرای فرآیند با کیفیت بالاتری انجام گیرد.
- تعیین اثر بخشی فرآیند تمیز کردن
از آن جایی که تمیز بودن سطح از اهمیت بالایی برخوردار است، باید قبل از شروع فرآیند حتما مطمئن شویم که سطح مورد نظر کاملا تمیز است. برای این کار می توانید بر روی فلز آب بریزید و یا اینکه با یک دستمال بر روی آن بکشید و مطمئن شوید که کاملا تمیز و بدون آلودگی است.
- فرآیند اجرای آبکاری
برای انجام این فرآیند به جریان الکتریکی و کاتد، آند و همچنین به یک بشکه احتیاج داریم. علاوه بر آن محلول مناسبی برای آبکاری نیاز است تا بتوان فرآیند را آغاز کرد. پس از آن که جریان الکتریکی روشن شد، فرآیند آغاز می شود. در این زمان باید دما، زمان غوطه ور بودن و همچنین ولتاژ مورد نیاز را تعیین کنید.
زینک آهن بهترین نوع آبکاری
در این روش که یکی از مهم ترین انواع آبکاری فلزات می باشد، روی با آلیاژ آهن ترکیب شده و به عنوان ماده اصلی برای انجام این فرآیند مورد استفاده قرار می گیرد. با این روش خواص روی تقویت می شود و در نتیجه فلز پایه مقاوم تر خواهد شد. این امر باعث افزایش مقاومت فلز در برابر خوردگی می شود و به عنوان یک پوشش ضد زنگ بر روی فلزات قرار می گیرد. مهم ترین مزایای استفاده از این نوع آبکاری عبارتند از:
- شکل پذیری عالی
- ظاهری زیبا و جذاب
- روانکاری خوب
- سطح سختی زیاد
- توزیع یکنواخت روی
سخن پایانی
امروزه با استفاده از آبکاری، تا حدود زیادی سبب افزایش مقاومت و استحکام فلزات می شوند. برای این کار از لایه نازکی از یک و یا چند فلز دیگر کمک می گیرند. برای این که بتوان این لایه را به فلز اصلی چسباند، باید از جریان الکتریکی کمک بگیرید. برای انجام این فرآیند روش های مختلفی وجود دارد که مهم ترین آن ها با استفاده از فلزات روی، آهن، کروم و مس می باشد. همچنین گاهی اوقات از فلز نقره و یا طلا برای انجام این کار استفاده می کنند تا از طریق انواع آبکاری فلزات بتوان پوشش ضدخوردگی بر روی آن ها ایجاد کنند.
سوالات متداول انواع آبکاری فلزات
- برای آبکاری فلزات به چه چیزهایی احتیاج داریم؟
برای این کار باید جریان الکتریکی برقرار شود و یک فلز به عنوان کاتد و فلز دوم به عنوان آند در نظر گرفته شود. سپس فلزپایه را در محلول خاصی قرار می دهند و جریان برق کمک می کند تا لایه نازکی از فلزی خاص بر روی فلز اصلی قرار بگیرد. - بهترین مواد برای آبکاری فلزات کدام اند؟
بهترین نمونه از فلزاتی که به عنوان فلز آبکاری مورد استفاده قرار می گیرند، مس، آهن، روی، نقره و طلا می باشند. - برای افزایش مقاومت در فرآیند آبکاری فلزات چه اقداماتی انجام می دهند؟
برای این کار معمولا دو فلز مختلف مانند روی و آهن را با یکدیگر ترکیب می کنند و ماده حاصل را بر روی فلز اصلی قرار می دهند. این امر سبب افزایش استحکام فلزات خواهد شد. - قبل از انجام فرآیند آبکاری چه اقداماتی باید انجام دهیم؟
مهم ترین قدم برای این کار تمیز کردن سطح مورد نظر می باشد. برای این کار باید از مواد شوینده بسیار قوی اسیدی و یا قلیایی استفاده کنید تا بتوانید هرگونه روغن و یا گریس را از روی سطح تمیز کنید.
