به طور کلی به فرآیندی در تمامی صنایع از جمله صنایع مربوط به فولاد و آهن و حتی کار های روزانه به کار می رود گفته می شود. حتی جهت نصب نمودن تابلوی عکس بر روی دیوار اتاق نیاز به سوراخ نمودن دیوار است. اما سوراخ کاری فرآیندی برشی است که به وسیله مته صورت می گیرد و ابتدا سوراخی با ظاهری دایره ای بر روی هر نوع قطعه ای ایجاد می شود. این عملیات دارای کاربرد فراوانی است در برخی مواقع به وسیله دریل هم انجام می شود در برخی موارد هم پانچینگ در صنایع فولادی به کار برده می شود. در این مقاله می خواهیم شما را با روش های سوراخکاری فلزات آشنا کنیم پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
مته از جمله ابزار های برشی محسوب می شود که از قطعه های مختلفی ساخته شده است و دارای سرعت گردشی بالایی است. با فشار زیاد لبه های مته به قطعه مورد نظر عملیات سوراخ کاری صورت می گیرد. اولین حرکت برشی چرخش مته است و در ادامه مته به صورت دورانی به درون قطعه فرو رفته و به حرکت خود ادامه می دهد.
الگوریتم سوراخ کاری
روش های سوراخکاری فلزات جهت وصل نمودن دو قطعه فلزی به یکدیگر و به وجود آوردن حفره ای کوچک و به اندازه پیچ و مهره های مورد نیازمان می باشد. جهت ساختن دستگیره های در، صندلی، میزها و غیره و هر نوع اتصالی بسیار مناسب است. به وسیله دریل و یا پانچ می توان سوراخ کاری را انجام داد. سوراخ کاری برای تمامی فلزات کاربرد ندارد و معمولا بر روی قطعات فلزی هم چون آلومینیومی، مسی، فولاد و بر نجی به کار می رود.
روش های مختلف سوراخ کاری فلزات
در حالت معمول سوراخ کاری از متداول ترین فریند های ماشین کاری است و شامل تعدادی از فرآیند ها می شود که براده ها را از روی قطعه پاک نموده و به شکلی که مورد نظرمان است تبدیل می کند. معمولا این فرآیند به وسیله مته مارپیچی انجام می گیرد. روش های سوراخ کاری فلزات عبارتند از:
- سوراخ کاری با پانچ: پانچ به نوعی دستگاه گفته می شود که در کارخانه های بزرگ برای پرس نمودن آهن و فلز مطابق با اندازه مورد نیاز استفاده می شود و در آن حفره ای به وجود می آورد، این نوع عملیات که پانچینگ نامیده می شود جهت سوراخ کاری ورق کاربرد دارد و به 4 دسته با طرح های متنوع تقسیم می شود که عبارتند از:
- پانچ به کمک دستگاه ورق فلزی دستی
- روش هیدرولیکی
- پانچ ورق با گیوتین ضربه ای
- پانچ ورق به کمک دستگاه CNC که دستگاهی بسیار پر کاربرد است و برای ساخت انواع طرح های مستطیلی و دایره ای با نقوش مختلف استفاده می شود.
- سواخ کاری با دریل و مته: هنگامی که روش های سوراخکاری فلزات با دستگاه دریل که ال مانند است انجام می شود درون آن مته هایی با قطور مختلف قرار می گیرند که در مکان مخصوص خود هم چون پیچ فرو می روند و اقدام به سوراخ کردن آن می کنند. مته به دستگاه دریل نصب می شود و با روشن شدن دستگاه به صورت دورانی کار می کند. از این نوع سوراخ کاری برای عملیات های دیگری هم استفاده می شود.
آشنایی با انواع مته ها
حال که با یکی دیگر از روش های سوراخکاری فلزات یعنی سوراخ کاری با مته آشنا شدید می خواهیم به معرفی انوع مختلف ماشین مته بپردازیم که عبارتند از:
- ستونی
- رو میزی
- دستی: این نوع مته بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد و علت آن حمل راحت و کاربرد مختلف آن در هر نوع مکانی است.
نکات مهم استفاده از دریل و مته برای سوراخ کاری
سوراخ کاری با مته و دریل با یکدیگر فرق می کنند ولی نتیجه کار به یکدیگر شبیه است و برای استفاده از هر کدام باید آموزش کافی را دیده باشید تا در هنگام استفاده از آن مشکلی برایتان پیش نیاید این نکات عبارتند از:
- در هنگام سوراخ کاری با دریل براده های آهن به هر طرفی پرت می شوند، در هنگام کار کاملا دهان خود را بسته و از عینک های مخصوص برای مراقبت از چشمانتان استفاد کنید.
- برای سوراخ کاری با دریل حتما از یک مته متناسب استفاده کنید و بر روی دریل نصب نمایید. مته های فولادی دارای سرعت بالا و قیمت ارزانی هستند و برای سوراخ نمودن آهن، چوب، پلاستیک، دیوار گچی و سرامیکی و غیره مناسب می باشد.
- برای سوراخ نمودن فلزات و پروفیل های سخت باید از مته هایی استفاده کنید که از جنس کبالت استیل و یا اکسید سیاه هستند به این ترتیب مته شما عمر مفید بیشتری خواهد داشت و برای مدتی طولانی تر از آن استفاد می کنید. برای تهیه این نوع مته ها باید هزینه بیشتری را پرداخت کنید.
کاربرد های انواع مته
اگر فردی با تجربه و حرفه ای اقدام به عملیات سوراخ کاری نماید، برای اینکه کار را تمیز تر انجام دهد از مته هایی ظریف و کم قطر استفاه می کند و بعد از مته های اصلی کمک می گیرد، در انتها هم لبه های محل سوراخ شده تیز و برنده می شوند و برای صاف نمودن این لبه ها از یک مته بزرگتر استفاده می کند، مته را روی سوراخ قرار داده و به آرامی می چرخاند. اگر سوراخ به وجود آمده بزرگ تر از حد معمول باشد از مته های گردبر در عوض مته های مارپیچ استفاده می شود و به این ترتیب کار با کیفیت و سرعت بیشتری صورت می گیرد.
نتیجه گیری
در حال کلی عملیات سوراخ کاری به نوع فرآیند گرد تراشی در سطوح داخلی فلزات جهت ایجاد کردن سوراخ هایی گفته می شود. سوراخ ها دارای طول ها و قطر های مختلفی هستند و برای انجام عملیات از روش های متفاوتسوراخکاری فلزات هم چون پانچینگ و دریل استفاده می شود.
سوالات متداول
- کاربرد انواع مته برای سوراخ کاری چیست؟
برای اینکه بتوانید عملیات سوراخ کاری را در سطوح مختلف با سرعت بالاتری انجام دهید از مته استفاده می شود. - انواع مته از لحاظ فاصله و زوایای درونی کدامند؟
مته های به طور کلی از لحاظ فاصله و زوایای درونی به سه دسته مته مارپیچ نوع W، مته مارپیچ نوع N و مته مارپیچ نوع H تقسیم می شوند. - چگونه می توان کیفیت کار سوراخ کاری را افزایش داد؟
برای بالا بردن کیفیت کار سوراخ کاری باید لایه های فلزی و لایه های چوبی یکی در میان بر رو هم قرار بگیرند و به وسیله یک گیره بر روی هم محکم شوند، به این ترتیب چوب بر روی قطعات فلزی سر نمی خورد و با دقت بیشتری عملیات سوراخ کاری صورت می گیرد.