معرفی انواع ابزار دستی

به طور کلی به ابزار هایی که برای کار با آن ها به نیروی انسان نیاز است و برای ساخت و تعمیر وسایل مختلف به انسان کمک می کند ابزار های دستی گفته می شود و در این راستا از انرژی های دیگری همچون برقی، بادی و غیره هیچ بهره ای برده نمی شود. در این مقاله می خواهیم به معرفی انواع ابزار دستی بپردازیم و اینکه به چه نوع ابزار هایی ابزار های دستی گفته می شود؟

ابزار های دستی از لحاظ قدمتی جزو قدیمی ترین دستاورد های بشر محسوب می شوند از چکش های سنگی که انسان های اولیه برای کار و کندن نقش و نگار بر روی دیواره های غار آن ها را ساخته بودند تا انواع وسایل و ابزار های پیشرفته امروزی که از مصنوعات دست بشر است و با نیروی انسانی کار می کند در دسته ابزار های دستی قرار می گیرند.

انواع ابزار های دستی

اگر بخواهیم به معرفی انواع ابزار دستی طبق استاندارد امروزی بپردازیم این ابزار ها به گروه های زیر تقسیم بندی می شوند:

• آچار ها: شامل آچار تکی و ست آچار، آچار جغجغه، آچار چرخ، آچار فرانسه، آچار لوله گیر و یا شلاقی، آچار آلن می شود.
• انبر ها: شامل انبر پرچ، انبر قفلی، انبر کلاغی، انبر دست، دم باریک، سیم چین، سیم لخت کن می شود.
• پیچ گوشتی و فاز متر: شامل پیچ گوشتی دو سو یا شکاف دار، پیچ گوشتی چهارسو یا فیلیپس هد، پیچ گوشتی ستاره ای می شود.
• چکش و پتک: شامل چکش پنجه ای، چکش های تخصصی، چکش قلم توپ و پتک می شود.
• سرپیچ گوشتی
• متر
• جعبه ابزار وکیف ابزار
• سایر ابزار های دستی

ابزار های دستی دیگری نیز وجود دارند که که استفاده از آن ها جنبه عمومی ندارد و برای موارد تخصصی به کار می روند. ابزار هایی هم چون تراز دستی، قلم بنایی و غیره در دسته ابزار های دستی معماری و وسایلی هم چون گونیا، قلم مو، رنده، مارکر، منگنه کوب صنعتی، الماس شیشه بری، خط کش صنعتی، انواع بکس، سوهان چوب و فلز و غیره در دسته وسایل تجاری و نقاشی قرار می گیرند و تمامی آن ها جزو ابزار های دستی هستند اما در حالت عمومی و در جعبه ابزار ها قرار نمی گیرند.

بررسی انواع آچارها

آچار ها خود به تنهایی به چند دسته دیگر تقسیم می شوند که عبارتند از: تک آچار و ست آچار: آچار تکی و یا آچار تخت را می توان هم به صوت تکی هم به صورت ست آچار در بازار تهیه کرد. این ابزار دستی از جنس فلز ساخته می شود و دارای ظاهری یکپارچه، با یک سر و یا دو سر شبیه به هم و در شکل های مختلف تخت، رینگی، رینگ جغجغه و غیره تولید می شود.

استفاده از این ابزار دستی جهت باز و بسته نمودن هر نوع اتصال و یا مهره ای می باشد و طبق      استاندارد های بین المللی ساخته و طراحی می شوند. یک نوع آچار دیگری به نام آچار سر تخت وجود دارد که داری ظاهر ساده تری است. آچار یک سر رینگ دارای کاربردی هم چون آچار سر تخت است با این تفاوت که دارای ضلع های بیشتری است به همین دلیل جهت اتصال انواع پیچ و مهره مناسب تر است.

آچار با سر رینگ ججغه دارای رینگی است که به جای یک رینگ ثابت حالت جغجه ای دارد و به وسیله آن می توان هر نوع اتصالی را باز و بسته کرد، بدون اینکه در حین عملیات نیاز باشد آچار از روی مهره برداشته شود؛ این موضوع موجب می شود که کار سریع تر به اتمام رسد. آچار تخت ها در اشکال مختلفی هستند که به صورت یک مجموعه چند عددی با سایز های متفاوت عرضه می شوند.

آچار جغجغه

در معرفی انواع ابزار دستی باید به آچار جغجغه که از ملزومات موجود در جعبه باکس است اشاره کرد. این وسیله که از فلز ساخته می شود دارای طول کوتاهی است و دسته آج مانند دارد و سطح آن با یک روکش لاستیکی پوشیده شده است که سربکس به آن وصل می شود و برای باز و بسته کردن مهره از آن استفاده می شود.

این نوع آچار به کار سرعت زیادی می بخشد و به دلیل نوع کارکرد چرخان که به وسیله جغجغه داخلی اش دارد از ابزار های دستی بسیار  معروف و پرطرفدار به حساب می آید که در سایز های مختلفی طراحی و ساخته می شود. آچار جغجغه را متناسب با نوع نیاز و کارتان می توانید در اندازه و سایز های مختلفی تهیه کنید. به طور کلی در هنگام خرید این ابزار باید به طول و اندازه درایو که همان سر چهار ضلعی نری مربعی است توجه کنید. این سری ها دارای سایز های استانداردی هستند و برای هر درایوی با یکدیگر فرق می کنند.

کاربرد آچار چرخ

این نوع آچار که استفاده از آن بسیار متداول است برای باز و بسته کردن مهره تایر و چرخ ماشین مناسب است و به صورت ضربدری ساخته شده و دارای 4 سر با اندازه های مختلف است که برای دو الی 4 مهره به کار می رود و چون حالت ضربدری دارد به فشار آوردن و ایجاد گشتاور زیاد در موقع کار کمک می کند.

آچار فرانسه

برای اتصالات و مهره های چندضلعی از این نوع آچار استفاده می شود و برای مقیاس های بزرگ مناسب استفاده است. چون دارای فک و دهانه کارگیر قابل تنظیم است. از قطعات مختلف این آچار می توان به دسته اصلی، فک ثابت و فک متغیر اشاره کرد. به طور معمول از فولاد ساخته می شوند، در برخی مواقع دارای یک روکش هستند که به منزله یک عایق حرارتی عمل می کند و در برخی موارد دارای فک های پهن و بلندی هستند.

آچار لوله گیر یا شلاقی

برای باز و بسته کردن اتصالات مختلف که با ابزار های دیگر نمی توان برخی از کارها انجام داد از آچار شلاقی استفاده می شود، در واقع این نوعی اچار فرانسه است و به صورت تک دسته، دو دسته، چند وجهی و غیره می باشد.

 کاربرد آچار آلن

این آچار ظاهری شبیه به ال دارد و دارای دو سر 6 ضلعی، گرد یا ستاره ای است که برای باز و بسته کردن اتصالات شش گوش ساده ای مناسب می باشد. در سایز های تکی و ستی و در انواع کلاسیک، دسته دار تی، چاقویی تاشو، ست کارتی، کیفی و جعبه ای وجود دارد.

نتیجه گیری

در این مقاله سعی کردیم به معرفی انواع ابزار دستی پرداخته و شما را با نمونه های مختلف این ابزار ها آشنا کنیم، این ابزار ها ساخت دست انسان هستند و به صورت مکانیکی و با عمل فشار و نیروی انسان قابلیت استفاده دارند. این ابزار ها به طور معمول و در تمامی جعبه ابزار ها وجود دارند و بر خلاف ظاهر ساده ای که دارند فوق العاده کاربردی هستند. برای باز و بسته کردن انواع پیچ و مهره، آویزان کردن قاب و کار های به این شکل مناسب استفاده هستند.

سوالات متداول

1. متداول ترین نوع ابزار های دستی چست؟
   در معرفی انواع ابزار دستی پیچ گوشتی را می توان نام برد که استفاده از آن بسیار رایج است و به انواع پپچ گوشتی دو سو یا شکاف دار، پیچ گوشتی چهار سو یا فیلیپس هد، پیچ گوشتی ستاره ای می توان اشاره کرد.
2. از انبر برای چه مواردی استفاده می شود؟
   این ابزار دستی نیز بسیار کاربردی است و جهت انجام دادن کار هایی هم چون برش، چیدن و غیره می توان از انواع آن استفاده کرد.